Ağrılı adet, adet dönemlerinde aşırı ağrı ve krampın görülmesidir. Birincil ve ikincil olmak üzere iki farklı türü bulunmaktadır. Birincil ağrılı adet, her adet döneminde krampların tekrar geri gelmesi olarak ifade edilir. Kramplar herhangi bir hastalığın sonucunda oluşmamaktadır.
Genellikle adetten birkaç gün önce başlar. Karın, bel ve basen bölgesinde ciddi ağrılara neden olur. Bu ağrılar 12 ile 72 saat arasında sürebilir ayrıca beraberinde mide bulantısı, kusma, yorgunluk ve ishal gibi belirtiler de meydana gelebilir.
Yaşın ilerlemesi ya da doğum sonrası yaşanan ağrılı adet dönemleri daha hafif geçebilir. Üreme sisteminde meydana gelen bir bozukluk ya da enfeksiyon sonucunda ağrılı adet görülmesine ise ikincil ağrılı adet denir. Ağrı, döngüden önce başlar ve normal adet kramplarından daha uzun sürer. İkincil ağrılı adet durumlarında mide bulantısı, kusma, yorgunluk ya da ishal gibi diğer belirtiler bulunmamaktadır.
Ağrılı Adet Neden Olur?
Rahim hamilelikte bebeğin büyüdüğü, adet döneminde kasılan, kas dokulu bir organdır. Adet döneminde salgılanan prostaglandin, rahmin gerginleşmesini sağlar. Rahimdeki kasılma çok şiddetli olduğunda çevredeki kan damarlarına baskı yapar ve kas dokusuna oksijen iletilmesine engel olur. Kasın oksijen alamaması durumunda da ağrı hissedilir. İkincil ağrılı adet ise üreme sistemini etkileyen birçok hastalığa bağlı olarak görülmektedir.
Rahim astarının rahim dışında bulunmasına neden olan endometriozis, rahim astarının rahmin kas dokusuna doğru büyümesine neden olan adenomyozis, bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon olan pelvik inflamatuvar hastalık, rahim boynunda daralma olarak bilinen servikal stenoz ve rahim duvarının içinde ya da dışında meydana gelen kitleler ikincil ağrılı adete neden olan rahatsızlıklardan bazılarıdır.
Adet Ağrılarını Hafifletmenin Yolları
Hem birincil hem de ikincil ağrılı adetin neden olduğu krampları ve ağrıları hafifletmek mümkündür. İkincil ağrılı adete neden olan hastalıkların tedavi edilmesi ile genelde bu durum ortadan kalkabilmektedir. Hem birincil hem de ikincil ağrılı adet sancılarını hafifletmek için kanama ya da kramplar başlar başlamaz ibuprofen ağrı kesiciler almak yararlı olmaktadır.
İbuprofen ağrı kesiciler steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar arasında yer alır. Bu ilaçlar prostaglandin üretimini düşürmektedir. Bununla beraber bel ve karın bölgesinde sıcak kompres uygulamak, kafein içeren yiyecekler ve içeceklerden uzak durmak, sigara ve alkol tüketmemek ağrının yönetilmesine yardımcı olmaktadır.
Her hamileliğin hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından takip edilmesi gerekmektedir. Sağlık riskinin bulunduğu durumlarda takip daha sıkı ve detaylı bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Çoğul gebelikte, tekil gebelikte olduğu gibi yüksek tansiyon, hamilelik şekeri preeklampsi, erken doğum ve diğer riskler bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerde bu rahatsızlıkların görülme riski daha yüksektir.
Anne adayının genetik yatkınlığı, hamilelikten önce bulunan kronik bir rahatsızlığı ya da hamilelik şekeri gibi hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir rahatsızlık gebeliğin riskli olarak değerlendirilmesine neden olabilmektedir.
Vajinal doğumlarda genellikle 24 saat sonra, sezeryan doğumdan sonra ise yaklaşık 48 saat sonra anne ve bebek taburcu edilmektedir. Ancak hem annenin hem de bebeğin genel sağlık durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Kadın ya da erkek üreme sistemini etkileyen çeşitli rahatsızlıklar, çevresel faktörler ve sigara ya da alkol tüketimi gibi bazı gündelik alışkanlıklar kısırlığa yol açabilmektedir.
Yumurta üretimi düzensiz veya nadir olan ya da hiç yumurta üretimi olmayan kadınlarda yumurta hücresinin üretilmesi için yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormonların kullanılmasıdır.
