Gebelik boyunca hem annenin hem de bebeğin sağlığını yakından izlemek ve doğumun başarılı bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için gebelik takibi son derece önemlidir. Bu süreç gebeliğin anlaşılmasından itibaren başlar ve doğuma kadar devam eder. Takip süreci bebek sayısına göre değişiklik göstermektedir. Normal bir tekil hamilelik sürecinde ilk üç ay boyunca iki ya da üç haftalık aralıklarla kontrol yapılması yeterli olur.
Üçüncü ayın sonrasında ise bu takip sıklığı ayda bir şeklinde devam eder. Ancak burada önemli olan noktalardan bir tanesi de anne adayının ve bebeğin sağlığıdır. Bu nedenle her gebelik için geçerli tek bir gebelik takip takviminden bahsetmek mümkün değildir. Anne adayının ya da bebeğin sağlığını riske atabilecek bulguların elde edilmesi durumunda takip daha sık aralıklarla gerçekleştirilebilmektedir.
Hangi Kontroller Yapılır?
Gebelik süresince yapılacak belli başlı testler bulunmaktadır. Gebelikte vücutta çok büyük değişiklikler meydana gelir ve bu nedenle sık kontrollerin yapılması gerekmektedir.
10 - 14 Hafta Kontrolleri
Hamileliğin 10. ve 14. haftaları arasında Down sendromu gibi hastalıkların teşhisinin yapılabilmesi için ense kalınlığına bakılır ve ikili tarama testi gerçekleştirilir.
16 - 18 Hafta Kontrolleri
16. ve 18. haftalar arasında ise dörtlü tarama testi yapılır. Bu noktada bebek aynı zamanda ultrason ile kontrol edilir. Tarama testinin yüksek çıkması durumlarında amniyotik sıvıdan örnek alınarak ek kontrollerin yapılması gerekebilmektedir.
20 – 24 Hafta Kontrolleri
Hamilelikte 20. ve 24. haftalarda ise bebeğin organ gelişimi önemli ölçüde tamamlamaktadır. Bu nedenle organ gelişiminde herhangi bir problem olup olmadığını anlamak için ayrıntılı ultrason ile detaylı kontroller yapılır.
Gebelikte bulunan risklerden birisi de gebelik şekeridir. Gebelik şekeri olup olmadığını anlamak için 24. ve 28. haftalar arasında şeker yüklemesi yapılır. Şeker yükleme testi yüksek çıkan anne adaylarının sağlıklı beslenme diyetine başlaması gerekmektedir. Ayrıca kan uyuşmazlığının bulunduğu durumlarda yine kan uyuşmazlık iğnesi 28. haftada yapılmaktadır.
36. Hafta ve Sonrası Kontroller
36. hafta itibariyle artık doğumun nasıl gerçekleştirileceğine karar verilmektedir. Normal doğumun mümkün olmadığı durumlarda sezeryan planlaması gerçekleştirilir. Bebeğin sağlığını takip etmek için haftada bir olarak NST testleri yapılır. Ayrıca bu haftaya kadar ultrason ile düzenli olarak takip gerçekleştirilir.
40. hafta ise doğum haftasıdır. NST testleri genellikle 2 - 3 günlük aralıklar ile gerçekleştirilir. Herhangi bir problemin olmadığı durumlarda doğum bu hafta meydana gelir. Doğumun doğal olarak başlamaması durumunda ise çeşitli ilaçlar ile doğum başlatılabilir.
Her hamileliğin hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından takip edilmesi gerekmektedir. Sağlık riskinin bulunduğu durumlarda takip daha sıkı ve detaylı bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Çoğul gebelikte, tekil gebelikte olduğu gibi yüksek tansiyon, hamilelik şekeri preeklampsi, erken doğum ve diğer riskler bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerde bu rahatsızlıkların görülme riski daha yüksektir.
Anne adayının genetik yatkınlığı, hamilelikten önce bulunan kronik bir rahatsızlığı ya da hamilelik şekeri gibi hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir rahatsızlık gebeliğin riskli olarak değerlendirilmesine neden olabilmektedir.
Vajinal doğumlarda genellikle 24 saat sonra, sezeryan doğumdan sonra ise yaklaşık 48 saat sonra anne ve bebek taburcu edilmektedir. Ancak hem annenin hem de bebeğin genel sağlık durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Kadın ya da erkek üreme sistemini etkileyen çeşitli rahatsızlıklar, çevresel faktörler ve sigara ya da alkol tüketimi gibi bazı gündelik alışkanlıklar kısırlığa yol açabilmektedir.
Yumurta üretimi düzensiz veya nadir olan ya da hiç yumurta üretimi olmayan kadınlarda yumurta hücresinin üretilmesi için yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormonların kullanılmasıdır.