Kısırlık çiftler için duygusal açıdan zor bir durumdur. Ancak günümüzde kısırlık oldukça yaygın olarak görülen bir sorundur. Yapılan araştırmalar çiftlerin yaklaşık %15’inde kısırlık görüldüğüne işaret etmektedir. Kısacası kısırlık aslında oldukça yaygındır. Kısırlık teşhisinin konabilmesi için çiftlerin bir senelik düzenli korunmasız cinsel ilişkisinden sonra gebeliğin oluşmaması en belirleyici faktörlerden birisidir. İnfertilite olarak da bilinen kısırlık kadın ya da erkek kaynaklı olabilmektedir.
Bazı durumlarda çiftlerin her ikisinde de kısırlık görülmektedir. Çiftler arasında kısırlık görülme oranı birbirine eşittir. Kısırlıkların %30’u erkek, %50’si kadın kaynaklıdır ,çiftlerin %10-20 sinde herhangi bir sorun saptanamamaktadır. Kısırlık çiftler için bir son anlamına gelmemektedir. Günümüzde gelişmiş teknolojiler sayesinde tüp bebek gibi yardımcı üreme tedavileri ile önemli başarılar elde edilmektedir. Kısırlık teşhisi konan birçok çift yardımcı yöntemler ile bebek sahibi olabilmektedir.
Kadın Kaynaklı Kısırlık Nedenleri
Kısırlığın birçok nedeni bulunmaktadır. Bazı durumlarda kısırlığın nedeni tam olarak anlaşılamayabilir. Kadınlarda kısırlığa yol açabilecek belli başlı rahatsızlıklar bulunmaktadır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, karın ya da kasık bölgesinden ameliyat geçirmiş olmak, doğum sonrası sepsis ya da kürtaj kaynaklı tüp bozuklukları kadın kaynaklı kısırlık nedenleri arasında yer alır.
Rahimde meydana gelen adenomiyozis, doğuştan meydana gelen septum ya da fibroid gibi oluşumlar da kısırlık nedenleri arasında yer alır. Bunlarla beraber yumurtalıklarda meydana gelen polikistik over sendromu gibi yumurtalık sağlığını etkileyen rahatsızlıklar, vücudun hormon dengesinin etkileyen hipotalamus, hipofiz bezi ya da yumurtalık rahatsızlıkları kadın kaynaklı infertiliteye yol açabilir.
Üreme sistemi ve bu sistemi düzenleyen hormonları etkileyen rahatsızlıklar genel olarak kısırlığa yol açabilmektedir. Kısırlığa yol açan bazı hastalıklar tedavi edildiğinde kısırlık da ortadan kalkabilmektedir. Ancak bu her durumda geçerli değildir.
Erkek Kaynaklı Kısırlık Nedenleri
Sperm üretilme sürecindeki problemler sperm hareket, şekil ve sayı üzerinde etkili olabilmektedir. Erkeklerde üreme yolu tıkanıklığı kısırlık nedenleri arasında yer alır. Sperm taşıyan tüplerde yaralanma ya da enfeksiyon kaynaklı meydana gelen tıkanmalarda kısırlık görülmektedir. Ayrıca hipofiz bezlerinde, hipotalamusta ya da testislerde meydana gelen ve vücudun hormon dengesini bozan rahatsızlıklar da kısırlık nedenleri arasında yer alır.
Varikosel hastalığı ya da kemoterapi tedavisi erkeklerde kısırlığa yol açan durumlar arasındadır. Genel olarak kısırlık meni içerisinde hiç sperm hücresi bulunmaması, sperm hücrelerinin sayısının ya da hareketliliğinin düşük olması gibi durumlardan kaynaklanır. Bu duruma hastalıklar yol açabildiği gibi hava kirliliği, sigara tüketimi, aşırı alkol tüketimi, obezite ve kimyasallara maruz kalma gibi çevresel faktörler ve yaşam tarzı tercihleri de yol açabilmektedir.
Her hamileliğin hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından takip edilmesi gerekmektedir. Sağlık riskinin bulunduğu durumlarda takip daha sıkı ve detaylı bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Çoğul gebelikte, tekil gebelikte olduğu gibi yüksek tansiyon, hamilelik şekeri preeklampsi, erken doğum ve diğer riskler bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerde bu rahatsızlıkların görülme riski daha yüksektir.
Anne adayının genetik yatkınlığı, hamilelikten önce bulunan kronik bir rahatsızlığı ya da hamilelik şekeri gibi hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir rahatsızlık gebeliğin riskli olarak değerlendirilmesine neden olabilmektedir.
Vajinal doğumlarda genellikle 24 saat sonra, sezeryan doğumdan sonra ise yaklaşık 48 saat sonra anne ve bebek taburcu edilmektedir. Ancak hem annenin hem de bebeğin genel sağlık durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Kadın ya da erkek üreme sistemini etkileyen çeşitli rahatsızlıklar, çevresel faktörler ve sigara ya da alkol tüketimi gibi bazı gündelik alışkanlıklar kısırlığa yol açabilmektedir.
Yumurta üretimi düzensiz veya nadir olan ya da hiç yumurta üretimi olmayan kadınlarda yumurta hücresinin üretilmesi için yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormonların kullanılmasıdır.
