Gebelikte birden fazla bebeğin bulunduğu durumlara çoğul gebelik adı verilir. Çoğul gebelikte genellikle ikiz gebelikler yaygın olarak görülse de üçüz hatta dördüz doğumlar, nadiren daha yüksek bebek sayısının olduğu doğumlar da meydana gelebilmektedir. Çoğul gebelikler hem anne adayı hem de bebekler için tekil gebeliklere göre daha fazla risk barındırır. Çoğul gebelikler iki şekilde oluşmaktadır.
Döllenmiş yumurta rahim astarına tutunmadan önce bölündüğünde ya da iki ya da daha fazla yumurta hücresi farklı sperm hücresi tarafından döllendiğinde çoğul gebelik meydana gelir. Yumurtanın rahim astarına tutunmadan önce bölünmesiyle doğan ikiz bebeklere tek yumurta ikizi, farklı yumurtaların döllenmesiyle doğan ikiz bebeklere ise çift yumurta ikizi adı verilmektedir.
Tek yumurta ikizleri aynı cinsiyette olurlar ve birbirlerine çok benzerler. Çift yumurta ikizleri ise farklı yumurta ve sperm hücrelerinin bir araya gelmesiyle oluştuğu için birbirlerine iki kardeş kadar benzerler ve farklı cinsiyette olabilirler.
Çoğul Gebeliğin Riskleri Nelerdir?
Hamilelikte hem annenin hem de bebeğin sağlığı ile ilgili bazı riskler söz konusu olabilmektedir. Çoğul gebelikte de benzer bir durum söz konusudur. Erken doğum, preeklampsi( gebelik zehirlenmesi), hamilelik şekeri ve yüksek tansiyon bu risklerden bazılarıdır. Çoğul gebeliklerde de tekil gebelikteki riskler bulunmaktadır. Tek fark çoğul gebeliklerde bu risklerin görülme oranı önemli ölçüde artış göstermektedir.
Çift yumurta ikizleri iki farklı plasenta içerisinde gelişir. Plasenta sayısının artması, risklerin görülme olasılığını da artırmaktadır. Tek yumurta ikizlerinin %70’inde tek, %30’unda çift plasenta görülür. Çift plasentalı tek yumurta ikizlerindeki riskler çift yumurta ikizlerindeki ile benzerdir. Ancak tek plasentalı tek yumurta ikizi hamileliklerinde ise çok daha farklı riskler bulunmaktadır. Üstelik bu riskler hem anne hem de bebekler için hayati tehlikeye yol açabilmektedir.
Çoğul Gebeliklerde Doğum Nasıl Olur?
Karın bölgesine açılan kesiyle bebeklerin dünyaya getirilmesine sezaryen doğum adı verilmektedir. Çoğul gebeliklerde birçok nedenden dolayı sezaryen doğum tercih edilebilmektedir. Çoğul gebeliklerde sezaryen doğum oranı, tekli gebeliklere göre çok daha yüksektir. Çoğul gebeliklerde genellikle bebekler doğum için doğru pozisyonda olmaz.
Bu nedenle sezaryen doğum gerekir. Doğum pozisyonu sezaryen doğum için geçerli tek neden değildir. Vajinal doğumun en güvenli seçenek olmadığı durumlarda sezeryan doğum yöntemine başvurulur. Bununla beraber tekil gebeliklerde de sezeryan doğum gerektirecek durumlar olabilmektedir.
Her hamileliğin hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından takip edilmesi gerekmektedir. Sağlık riskinin bulunduğu durumlarda takip daha sıkı ve detaylı bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Çoğul gebelikte, tekil gebelikte olduğu gibi yüksek tansiyon, hamilelik şekeri preeklampsi, erken doğum ve diğer riskler bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerde bu rahatsızlıkların görülme riski daha yüksektir.
Anne adayının genetik yatkınlığı, hamilelikten önce bulunan kronik bir rahatsızlığı ya da hamilelik şekeri gibi hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir rahatsızlık gebeliğin riskli olarak değerlendirilmesine neden olabilmektedir.
Vajinal doğumlarda genellikle 24 saat sonra, sezeryan doğumdan sonra ise yaklaşık 48 saat sonra anne ve bebek taburcu edilmektedir. Ancak hem annenin hem de bebeğin genel sağlık durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Kadın ya da erkek üreme sistemini etkileyen çeşitli rahatsızlıklar, çevresel faktörler ve sigara ya da alkol tüketimi gibi bazı gündelik alışkanlıklar kısırlığa yol açabilmektedir.
Yumurta üretimi düzensiz veya nadir olan ya da hiç yumurta üretimi olmayan kadınlarda yumurta hücresinin üretilmesi için yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormonların kullanılmasıdır.