Anne adayının, bebeğin ya da her ikisinin sağlığını tehlikeye atabilecek durumların bulunmasına riskli gebelik adı verilmektedir. Tüm gebeliklerde bazı riskler bulunur. Ancak riskli gebeliklerde bir sağlık problemi görülme olasılığı çok daha fazladır. Riskli gebeliklerde hamilelik döneminde, doğumda ve sonrasında ekstra önem gerekir. Bu şekilde hamilelikte komplikasyon oluşma riski de düşürülebilmektedir. Riskli gebelikler anne adayının ya da bebeğin bir problemi olduğu anlamına gelmez. Birçok kişi normal bir hamilelik ve doğum süreci geçirebilmektedir. Bazı durumlarda ekstra bakım ve destek ihtiyaçları ortaya çıkabilir. Hamilelikten önce bulunan bazı sağlık problemleri, genetik yatkınlık ya da hamilelik ile beraber ortaya çıkan bazı sağlık problemleri riskli gebeliğe neden olabilmektedir.
Riskli Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Gebelikte vücutta büyük değişiklikler meydana gelmektedir. Bu değişimin bazı belirtileri olması son derece normaldir. Ancak riskli gebelik olarak değerlendirilebilecek belirtilere dikkat etmek gerekmektedir. Geçmeyen karın ağrısı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, bayılma, aşırı yorgunluk, bebeğin karındaki hareketliliğinin yavaşlaması ya da durması, yüksek ateş, vajinal kanama ya da akıntı, geçmeyen aşırı baş ağrısı, yüzde ya da uzuvlarda şişme, ağrı ya da kızarıklık ve nefes almada zorlanma gibi bazı ciddi belirtiler riskli gebeliklerde görülmektedir. Bu belirtilerden bir ya da bir kaçının görülmesi durumunda vakit kaybetmeden uzman hekim ile görüşmek gerekmektedir. Bazı durumlarda belirtiler erken fark edildiğinde risk büyümeden sağlık problemi kontrol altına alınabilmektedir. Ancak geç kalınması hem annenin hem de bebeğin hayatını ciddi derecede tehlikeye atabilir.
Riskli Gebelik Tanısı Nasıl Konur?
Riskli gebeliklerde erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Gebelik takibi sayesinde riskli gebelikler kısa sürede fark edilebilmektedir. Bununla beraber belirtiler de riskli gebelik tanısının konmasına yardımcı olmaktadır. Gebeliğin yüksek riskli olup olmadığını anlamak için kan tahlili ya da ultrason gibi yöntemlerden yararlanılır. Bebeğin genetik durumunun ve varsa bazı doğum kusurlarının anlaşılabilmesi için kan tahlili gerekmektedir. Benzer bir şekilde ultrason ile de bebeğin durumu kontrol edilir. Yeteri kadar oksijen alıp almadığı, nefes alışverişi, hareketleri ve kalp ritmi detaylı bir şekilde incelenmektedir. Riskli gebeliğe yol açan bir takım risk faktörleri vardır. İleri anne yaşı veya erken yaşta gebelik, annenin aşırı kilolu veya zayıf olması, önceki gebeliklerde erken doğum, ölü doğum veya gebelik zehirlenmesi öyküsü, bu gebelikte kontrolsüz gebelik şekeri, 2 veya daha fazla sezaryen doğum bunlardan bazılarıdır. Risk faktörlerinin varlığında sürecin yönetimi değişiklik göstermektedir. Riskli gebeliği olan anne adaylarına daha sık test ve kontrol yapılmaktadır.
Her hamileliğin hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından takip edilmesi gerekmektedir. Sağlık riskinin bulunduğu durumlarda takip daha sıkı ve detaylı bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Çoğul gebelikte, tekil gebelikte olduğu gibi yüksek tansiyon, hamilelik şekeri preeklampsi, erken doğum ve diğer riskler bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerde bu rahatsızlıkların görülme riski daha yüksektir.
Anne adayının genetik yatkınlığı, hamilelikten önce bulunan kronik bir rahatsızlığı ya da hamilelik şekeri gibi hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir rahatsızlık gebeliğin riskli olarak değerlendirilmesine neden olabilmektedir.
Vajinal doğumlarda genellikle 24 saat sonra, sezeryan doğumdan sonra ise yaklaşık 48 saat sonra anne ve bebek taburcu edilmektedir. Ancak hem annenin hem de bebeğin genel sağlık durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilmektedir.
Kadın ya da erkek üreme sistemini etkileyen çeşitli rahatsızlıklar, çevresel faktörler ve sigara ya da alkol tüketimi gibi bazı gündelik alışkanlıklar kısırlığa yol açabilmektedir.
Yumurta üretimi düzensiz veya nadir olan ya da hiç yumurta üretimi olmayan kadınlarda yumurta hücresinin üretilmesi için yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormonların kullanılmasıdır.